Koptische Kerk in Nederland

Het Koptisch Orthodoxe Bisdom van Nederland

Sinds het begin van de jaren zestig wonen er Koptisch Orthodoxe christenen in Nederland. De eerste families kwamen hier om te studeren en om betere beroepsperspectieven te vinden. In de jaren zeventig kwamen veel studenten tijdens hun Egyptische zomervakantie naar Nederland, voor vakantiewerk in de landbouw, in fabrieken, in de horeca of auto handel. Sommigen wilden hier blijven en vestigden zich definitief in Nederland. Als een Koptisch Orthodoxe geestelijke toevallig in Nederland verbleef nam hij de gelegenheid waar om de Heilige Liturgie op te dragen. Tot 1976 vonden zo’n drie à vier Heilige liturgieën plaats.

In de jaren daarna begon het aantal Koptisch Orthodoxe families sterk toe te nemen. In 1976 bezocht wijlen bisschop Anba Markos, de Metropoliet van de Kopten in Frankrijk, Nederland. Hij maakte er kennis met de families en stelde vervolgens een officiële kerkelijke registratie op. Daarna kwam ook bisschop Anba Athanasius en een vader uit Parijs om de kerkleden te bezoeken. Eens in de twee maanden werd de Heilige Liturgie door hen gecelebreerd in een gehuurde kerk in Amsterdam.

Op 30 mei 1985 vestigde Vader Arsenious El Baramousy zich als eerste Koptisch Orthodoxe priester permanent in Amsterdam om de Kopten in Nederland van dienst te kunnen zijn. Hij was gestuurd door Zijne Heiligheid Paus Shenouda de derde, Paus van Alexandrië en de 117e opvolger van St. Marcus de Evangelist.   Door zijn komst keken de Kopten uit naar een eigen kerk en zij spanden zich in om een geschikt gebouw te vinden. God leidde hen naar het huidige kerkgebouw in Amsterdam Noord. Op 2 oktober 1985 werd het koopcontract ondertekend en de kerk overgedragen. Op zondag 20 oktober 1985 droegen we de eerste Heilige Liturgie op in de nieuwe kerk en we waren blij met dit nieuwe Godshuis. Daarna waren we druk bezig om de kerk in Koptisch Orthodoxe stijl in te richten.

Vanaf die tijd vonden er driemaal in de week Heilige Liturgieën plaats aangevuld met andere wekelijkse bijeenkomsten en activiteiten. We bouwden een iconostase, een kinderruimte, en een doopvont. Ook hingen we meer dan veertig iconen op, die in een tijdsbestek van twee jaar door de iconenschilder Adel Nasief speciaal voor de kerk ontworpen werden. We verrijkten het kerkinterieur met kroonluchters in moderne Koptische stijl en de kerkzaal en de aangrenzende vertrekken op de eerste verdieping werden vernieuwd. Daarnaast bouwden we nog een kleine kapel opgedragen aan de Heilige Mari Mina. Op vrijdag 21 februari 1992 knipte Zijne Heiligheid Paus Shenouda III zelf het openingslint van de kerk door en onthulde de Nederlandstalige gedenksteen, die speciaal voor deze gelegenheid gemaakt was. In het bijzijn van 1500 Kopten consacreerde Zijne Heiligheid in naam van de Heilige Maagd Maria met het Heilige Olie de kerk, het altaar, de iconen, de kapel Mari Mina, het doopvont en de andere kerkattributen. Naast de enthousiaste gelovigen waren er ook negen geestelijke hoogwaardigheidsbekleders en 15 Koptisch orthodoxe priesters uit geheel Europa aanwezig.

Vanaf juli 1985 bezocht Vader Arsenious tweemaal per maand Den Haag waar, na Amsterdam, de meeste Kopten wonen. Deze visites werden ingevuld met, afwisselend, het opdragen van de Heilige Liturgie en het houden van geestelijke bijeenkomsten. Sinds januari 1991 heeft Den Haag en omstreken een eigen priester. In 1994 werd het huidige kerkgebouw aangekocht.

In Zuid-Nederland waar ook veel Kopten wonen nam Vader Arsenious El Baramousy Eindhoven als uitvalsbasis om deze gemeenschap van dienst te zijn. Vanaf juni 1992 droeg hij eens in de maand de Heilige Liturgie op en bezocht de plaatselijke gemeenschap. Op 15 januari 1998 werd het huidige kerkgebouw in Eindhoven aangekocht en genoemd naar de Heilige Aartsengel Michael en de Heilige Antonius. Tegenwoordig heeft ook Eindhoven een eigen priester.

In Midden-Nederland werd Utrecht het Koptisch Orthodoxe centrum. In 1993 verzamelde Vader Arsenious El Baramousy de Kopten voor een Bijbelstudiebijeenkomst. Deze bijeenkomst groeide later uit tot een Heilige Liturgie. Begin juli 1998 werd met hulp van onze Heer Jezus Christus het huidige kerkgebouw aangekocht en genoemd naar de Martelaar de Heilige Mari Girgis en de Heilige Demyana.

In het Noorden van Nederland begon Vader Arsenious El Baramousy sinds mei 1999 de christenen in de provincie Friesland te bedienen. In Oktober 2000 werd de kerk van Heilige Maria en Sint Paulus van Thebe in Hilaard gesticht en de geloofsgemeenschap daar telt 40 Koptische gezinnen.

In het Noordoosten van Nederland begon Vader Arsenious El Baramousy sinds februari 1994 de koptische christenen in de provincies Groningen en Drenthe te bedienen. In september 2002, werd de kerk van Heilige Maagd Maria en Sint Athanasius in Assen gesticht, daar bestaat de geloofsgemeenschap uit 75 Koptische gezinnen.

In het Oosten van Nederland begon Vader Arsenious El Baramousy sinds september 1995 de Koptische christenen in de provincie Overijssel te bedienen en stichtte de kerk van Sint Johannes de Doper in Enschede. De Koptisch parochie daar telt 25 Koptische gezinnen. Vader Maximos El Baramousy is verantwoordelijk voor de Sint Johannes de doper Kerk.

In het Zuidwesten van Nederland begon Vader Arsenious El Baramousy sinds 1999 de Koptische christenen in de provincie Zeeland te bezoeken, en stichtte de Kerk van Heilige Maagd Maria en Sint Arsenius de Grote in Middelburg. De parochie aldaar telt 25 Koptische gezinnen.

Volgens de kerkstatistieken telt de Koptisch Orthodoxe gemeenschap in Nederland ca. 10.000,00 personen verspreid over het hele land. Grote steden zoals Amsterdam en Den Haag kennen de grootste Koptisch Orthodoxe gemeenschappen. De meerderheid werkt in de horeca, in hotels of in de sector toerisme. Sommigen werken in de industrie of in de financiële en zakelijke sector. Een aantal werkt in de in- en export en in maatschappelijke dienstverlening. In onze geledingen bevinden zich ook dokters, ingenieurs, en apothekers.

De kerk verzorgt het geestelijk leven van Orthodoxe Kopten uit Egypte, Sudan, Ethiopië en Eritrea. Ook Nederlanders die door een huwelijk aan de kerk verbonden zijn of die zelfstandig tot het Orthodoxe geloof gekomen zijn behoren tot het werkterrein van de kerk. De Kerk deelt haar leden de Heilige Sacramenten uit zoals de doop, de communie, het huwelijk, en de ziekenzalving.

Daarnaast vinden er Bijbelstudiebijeenkomsten plaats, is er een zondagsschool voor diverse leeftijdsgroepen, zijn er jongerenbijeenkomsten en worden er huisbezoeken afgelegd. De kerk geeft ook aandacht aan het sociale leven van haar leden; zij geeft advies in juridische zaken, houdt medische consultaties en verzorgt materiële hulp, ziekenbezoek en stervensbegeleiding.

De kerk begeleidt haar leden in alle levensfasen:

*bij geboortes komt de priester op huisbezoek, en looft en dankt God, samen met de ouders, vrienden en bekenden.

*Later doopt de priester het kind. Deze plechtigheid draagt een vrolijk karakter.

*Als een gelovige ziek wordt verricht de priester een zalving voor de zieken aan huis.

*Als een gelovige problemen heeft, draagt de kerk de Heilige Liturgie voor hem of haar op.

*Bij een sterfgeval houdt de kerk een gezamenlijke rouwdienst en staat de kerk de familie bij, speciaal op herdenkingen op de derde en de veertigste dag na het overlijden.

De leken vervullen een grote rol in de kerk; zij kiezen de priester uit en zijn in de Liturgieviering even belangrijk als de priester en de diakenen. Elke kerk heeft een kerkenraad samengesteld uit leken. Zij zijn verantwoordelijk voor het bestuur, de zondagsschool en de jongerenbijeenkomsten.

De vrouw heeft een actieve rol in de kerk omdat zij verantwoordelijk is voor de meeste sociale activiteiten en voor de zondagsschool.

Het kind heeft ook een belangrijke plaats in de kerk; hij/zij wordt vlak na de geboorte gedoopt en krijgt de heilige sacramenten toegediend. Daardoor wordt hij/zij ‘een kind van God’ wonend in de Heilige Geest. Een kind is een volledig kerklid. De kerk ziet erop toe dat de kinderen samen met de volwassenen de Heilige Liturgie vieren, niet afgezonderd. Op deze manier wordt het kind aan de kerk verbonden en beseft het belang van de kerk in zijn of haar leven. De kerk is niet zomaar een instituut maar een familie, die elk persoon op de heiligste momenten van aanbidding in liefde samenbrengt. Sommige kinderen worden al vanaf driejarige leeftijd, tot Liturgiedienaars gewijd. Als jongvolwassene helpen ze mee in de zondagsschool. Zo ervaart de tweede generatie dat zij een belangrijke rol toebedeeld krijgt in de kerk en groeit in de kerk op. Op deze manier kunnen we de tweede generatie voor de kerk bewaren en later de verantwoordelijkheid aan hen overdragen. De kerk vindt de vertaling van het Koptisch orthodox erfgoed in het Nederlands belangrijk. Veel geestelijke werken zoals de boeken van wijlen Paus Shenouda III, en boeken die het Koptisch Orthodoxe geloof uitleggen zijn al vertaald.

Koptisch Bisdom Nederland

De heilige synode van de Koptisch Orthodoxe Kerk heeft besloten een bisdom op te richten voor de spirituele verzorging van de Kopten in Nederland en België. In het avondwierookgebed van 15 juni 2013(9 Baoena 1729 AM) sprak paus Tawadros II, paus van Alexandrië en patriarch van de Koptisch Orthodoxe kerk, de inwijding uit van Hegoemen Arsenious el Baramousy tot eerste bisschop van dit bisdom, met de naam Anba Arseny, bisschop van het bisdom van Nederland.

Anba Arseny is afgestudeerd aan de faculteit der geneeskunde in 1975. Op 20 september 1978 werd hij monnik in het El Baramous klooster te Wadi- Natroun, Egypte. Daarna is hij tot priester gewijd op 30 mei 1979 en hegoemen op 2 juli 1981. Hij heeft gediend in het bisdom Za’aziek en Minya el Amh als verantwoordelijke van de spirituele verzorging van de jeugd van 9 januari 1980 tot 24 januari 1982. Daarna heeft hij gediend als interim-abt van het el Baramous klooster van 11 Februari 1982 tot 30 april 1984. Zijne heiligheid paus Shenouda III koos hem voor het dienen van de Koptische gemeenschap in Nederland op 30 mei 1985.

We proberen steeds het specifieke van het Koptisch Orthodoxe geloof te bewaren, maar met moderne middelen en in begrijpelijke taal. De Heilige Liturgie wordt in het Nederlands gereciteerd gezongen en ook gezangen en schriftlezingen worden in het Nederlands vertaald maar wel tegelijkertijd in een Koptisch melodie uitgevoerd.

De Koptisch Orthodoxe kerk heeft voortdurend contact met andere Protestantse en Katholieke, kerken in Nederland. Zowel geestelijken als leken wisselen visites uit. Ook hebben we contact met de Russisch Orthodoxe en Grieks Orthodoxe kerk en natuurlijk met de kerken die qua geloof het meest met ons overeenkomen: de Syrisch Orthodoxe en de Armeense Kerk.

Concluderend zouden we willen zeggen dat we Gods hand in de geschiedenis van de Koptisch Orthodoxe Kerk terugzien. Daarom geloven we ook dat haar toekomst in Zijn handen is.

Share the Post